Eczeem is een verzamelnaam voor een aantal verschillende huidaandoeningen die gepaard gaan met roodheid en schilfering van de huid met pukkeltjes, blaasjes of korstjes. Meestal is er ook jeuk.
Eczeem behoort tot de aandoeningen die zeer goed op propolis reageren. Bij de meeste typen eczeem heeft een behandeling met propolis succes, zoals bij schimmeleczeem (als zwemmerseczeem), chronisch en constitutioneel eczeem (vooral in elleboog, knieholte en de nek), luieruitslag en dauwworm (nattend eczeem bij baby’s in met name het gelaat).
Ook in de eigen praktijk is een behandeling met propolis van eczeem succesvol gebleken. Van een willekeurig gekozen groep van 39 eczeempatiënten (13 mannen en 26 vrouwen) reageerde 74 procent gunstig op propolis; bij 57 procent trad zelfs volledige genezing op. Met name bij baby’s en peuters (0-3 jaar) met eczeem waren de resultaten erg goed te noemen. Bij de helft van de eczeempatiënten was binnen een week al resultaat te merken. De overigen die goed op propolis reageerden, merkten dit meestal vóór het eind van de derde week. Het zal niet zoveel verwondering wekken dat mensen die nog niet zo lang eczeem hebben, sneller verbetering merken dan mensen die er al jarenlang last van hebben.
Het komt nogal eens voor dat de eczeemverschijnselen in het begin van de behandeling verergeren. Dit gebeurde bij 13 van de 39 eczeempatiënten. Een aantal van hen durfde daarom niet meer met de behandeling door te gaan. Dat is erg jammer, want de acht die dit wel durfden, bespeurden verbetering of genazen helemaal! Verergering van de klachten in het begin is dus een goed teken. Soms verhardt de huid. Na ongeveer een week schilfert dit laagje af, waarna een schone en gave huid tevoorschijn komt.
Verergering van de klachten kan echter ook berusten op een -allergie voor propolis. Dit uit zich vaak in het ontstaan van roodheid, -blaasjes met vocht en jeuk op de plaats waar de propolis wordt op-gebracht of daar vlak omheen. Of verergering van klachten al dan niet op een allergie berust, kun je vrij eenvoudig testen. Smeer ‘s avonds een -beetje zalf of druppels op je handrug en kijk ‘s morgens wat er is gebeurd. Is er een jeukende, rode plek op je handrug ontstaan, dan ben je allergisch voor propolis.
Bij de meeste vormen van eczeem is er sprake van een over-gevoeligheid voor bepaalde stoffen. Baby’s of peuters met dauwworm kunnen bijvoorbeeld overgevoelig zijn voor koemelk (of flesvoeding), pindakaas of chocolade. Het is het proberen waard om goed te kijken naar wat je (of je kind) eet. De boosdoener is bij langdurig, constant bestaand eczeem vaak een ‘normaal’ dagelijks voedselbestanddeel (zoals koemelk). Gaat het om af en toe optredend eczeem, dan ligt het meer aan iets dat je (of je kind) af en toe eet (bijvoorbeeld chocolade, pindakaas, ei of vis). Kijk dan naar wat je een halve dag tot twee dagen vóór het uitbreken van het eczeem hebt gegeten.
De gebruikelijke behandeling van eczeem gebeurt met de zogeheten corticosteroïdzalf, die een nagemaakt bijnierschorshormoon bevat. In het algemeen heeft zo’n zalf een goed resultaat. Ze zijn er in verschillende sterktes. Bij langdurig gebruik kan de huid dunner worden en littekenachtig verschrompelen. Ook kunnen er onderhuidse scheurtjes (net als ‘zwangerschapsstriemen’ op de buik) en kleine spatadertjes gaan ontstaan. Moet je veel zalf gebruiken, dan wordt een deel van de bijnierschorshormonen in je lichaam opgenomen. Verder verlaagt de zalf de weerstand van de huid tegen bacteriën en schimmels. Hormoonzalven mag je dus alleen langdurig gebruiken als je er echt baat bij hebt. Maar je kunt natuurlijk ook eens propolis proberen. Al die bijwerkingen die de corticosteroïdzalven hebben, komen bij propolis namelijk niet voor.
Behandelen van eczeem met propolis is een combinatie van uitwendig en inwendig gebruik. Zie voor het inwendig gebruik van propolis de algemene gebruiksadviezen hierover. Voor het uitwendig behandelen van eczeem begin je met propolis-tinctuur. Voor kinderen onder de zes jaar kun je beter de wat minder sterke propolis-druppels gebruiken. Tweemaal per dag de eczeemplekken daarmee dun aanstippen of de druppels met de vinger verspreiden. Vooral bij nattend eczeem heeft dit door zijn wat indrogende werking een goed effect. Bij droog eczeem zie je vaak de opperhuid na een of anderhalve week als een hard vel loslaten, waarna de nieuwe, verse huid eronder te voorschijn komt. Na een week vervang je een van beide keren druppels door zalf. En weer een week later ga je over op tweemaal daags zalf opbrengen. Wordt het -resultaat van de behandeling daardoor slechter (de tinctuur en druppels werken namelijk sterker dan de zalf), dan kun je ook nog wat langer met de -druppels doorgaan. Als het goed gaat, kun je na eenmaal daags zalven langzaam afbouwen naar één keer om de dag of bijvoorbeeld tweemaal per week. Tegelijk kun je dan ook het inwendig gebruik van propolis gaan afbouwen.
Pas wanneer je regelmatig met eczeempatiënten te maken krijgt, ga je beseffen hoe lastig eczeem kan zijn. Zeker wanneer het erg jeukt, kan het voor baby’s en peuters (en hun ouders) een ware martelgang worden.